گلخانه‌ها از جمله اماکنی هستند که با کاهش مصرف آب، کنترل شرایط آب و هوایی، کنترل محیطی و … نقش پررنگی در تأمین منابع غذایی در دنیای مدرن امروزی دارند. در اصل این محیط‌های مصنوعی به کشاورزان امکان بهره‌برداری از مواد غذایی مختلف در تمام فصول سال و تولید محصولات متنوع را می‌دهند. اگرچه گلخانه‌ها می‌توانند در مصرف آب صرفه‌جویی کنند اما می‌توان با استفاده از روش‌های مختلف عایق‌بندی، میزان مصرف سایر انرژی‌ها را نیز در آنها کاهش داد. روش‌های متنوعی برای عایق‌بندی گلخانه‌ها وجود دارد که مهم‌ترین آنها شامل استفاده از پلی کربنات دوجداره، استفاده از شیشه‌های دوجداره، درزبندی شیارها و … هستند اما استفاده از یونولیت نیز می‌تواند یک روش مؤثر و کارآمد در این زمینه باشد. در ادامه مطلب به بررسی نحوه عایق کردن گلخانه با یونولیت در هوای متغیر پرداخته می‌شود.
مزایای استفاده از یونولیت برای عایق‌بندی گلخانه
یونولیت در حقیقت نوعی ماده پلیمری خنثی، متخلخل و سبک‌وزن است که بیشتر از ۹۰ درصد از حجم آن از هوا تشکیل شده است و از نوعی پلاستیک تهیه شده از استایرن مونومر تولید می‌شود. این ماده اولین بار در سال ۱۸۳۹ توسط ادوارد سیمون به شکلی تصادفی تولید شده و امروزه با نام‌های دیگری همچون آکاسیف، پلی استایرن انبساطی، استایروفوم، پلاستوفوم و پلی استایرن انبساطی (EPS) نیز شناخته شده و از سال ۱۹۳۰ به شکل صنعتی در بسیاری از صنایع به کار می‌رود. یونولیت‌ها می‌توانند شامل انواع مختلفی همچون فوم سقفی، یونولیت بسته بندی، یونولیت فشرده، یونولیت تزریقی، ورق یونولیت و … باشند. از جمله مهم‌ترین مزایای عایق کردن گلخانه با یونولیت می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- یونولیت‌ها به واسطه وجود حجم بالای هوا در ساختار خود می‌توانند یک عایق حرارتی بی نظیر باشند و با ایجاد یک جریان همرفتی از انتقال انرژی حرارتی جلوگیری می‌کنند.
- یونولیت از یک ساختار سلولی خاص برخوردار بوده که باعث می‌شود میزان جذب رطوبت آن نزدیک به صفر باشد. این ماده همچنین یک عایق صوتی بی‌نظیر است.
- یونولیت با جلوگیری از نوسانات شدید دما و حفظ رطوبت مناسب، از ریشه گیاهان در برابر سرما و گرما و تغییرات دمایی محافظت می‌کند.
- یونولیت با ایجاد یک لایه عایق در سطح خاک، میزان تبخیر آب را کاهش داده و به حفظ رطوبت خاک کمک می‌کند.
- استفاده از این روش عایق‌بندی می‌تواند صرفه اقتصادی بالایی داشته باشد.
- طول عمر بالا، سازگاری با محیط زیست، وزن سبک و حمل و نقل راحت، قابلیت بازیافت و … از دیگر مزایای این ماده عایق است.
روش های عایق کردن گلخانه با یونولیت
همان‌طور که گفته شد یونولیت‌ها می‌توانند مزیت‌های متعددی داشته باشند و امروزه به عنوان یک ماده کاربردی در عایق‌بندی صوتی، حرارتی و رطوبتی پروژه‌های صنعتی و غیر صنعتی به کار می‌رود. برای عایق‌بندی کردن گلخانه با استفاده از یونولیت می‌توان از روش‌های مختلف استفاده کرد که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر هستند:
-
عایق‌بندی دیوارهای گلخانه
در این روش می‌توان به شیوه‌های مختلفی اقدام به عایق‌بندی دیوارها نمود. در روش اول می‌توان از دیوارهای پیش ساخته تری دی پانل برای اجرای دیوارهای اصلی گلخانه استفاده کرد. این دیوارهای پیش ساخته می‌توانند از دو لایه بتن و فلز و یک لایه مرکزی از جنس یونولیت تشکیل شوند. هسته مرکزی این دیوارها یک عایق بی نظیر حرارتی، صوتی و رطوبتی خواهد بود. در روش دوم نیز می‌توان دیوارهای گلخانه را با استفاده از ورق‌های یونولیتی پوشاند تا از اتلاف انرژی‌های مختلف خصوصاً انرژی گرمایی جلوگیری شود.
-
عایق‌بندی کف گلخانه
در روش دوم می‌توان کف گلخانه‌ها را با استفاده از یونولیت عایق‌بندی کرد. در این روش می‌توان ورق‌های یونولیتی یا بلوک‌های یونولیتی را در کف گلخانه پوشاند تا از انتقال سرما از زمین به داخل فضای گلخانه جلوگیری کند.
-
پوشاندن سطح خاک با یونولیت
از دیگر روش‌های کاربردی عایق کردن گلخانه با یونولیت پوشش سطح خاک داخل گلخانه است. در این روش بعد از رویش گیاهان و مشخص شدن جای آنها می‌توان سایر نقاط خاک را با یونولیت پوشاند تا از تبخیر آب و همچنین نوسانات دمایی خاک جلوگیری کند.
-
استفاده از گلدان‌های یونولیتی
گلدان‌های یونولیتی نیز از جمله ابزارهای کاربردی هستند که امروزه در گلخانه‌های بزرگ و صنعتی کاربردهای متعددی دارند. این گلدان‌ها به واسطه ساختار ویژه خود می‌توانند از تبخیر آب، نوسانات دمایی شدید و … جلوگیری کنند. این گلدان‌ها همچنین قابلیت استفاده چند باره را داشته و در کاهش هزینه‌ها نیز مؤثر هستند.
امروزه همچنین از دانه‌های گرانول یونولیت در خاک گلدان و گلخانه‌ها استفاده می‌شود. این کار موجب می‌شود دمای خاک گلخانه همواره نوسان کمتری داشته باشد و در کاهش مصرف آب مؤثر است. این ماده همچنین امکان رشد قارچ و باکتری‌های مختلف را در خاک به حداقل می‌رساند و بهره‌وری گلخانه را افزایش خواهد داد.
-
درزگیری شکاف‌های مختلف با نوار یونولیتی
یکی دیگر از روش‌های عایق‌بندی گلخانه‌ها درزگیری انواع شکاف‌ها و ترک‌های ایجاد شده در قسمت‌های مختلف گلخانه با استفاده از نوارهای یونولیتی است. در اصل این نوارها را می‌توان برای عایق‌بندی درب، پنجره‌ها و … به کار برد.
مهم‌ترین نکات عایق کردن گلخانه با یونولیت
امروزه از انواع مختلفی از مواد برای عایق‌بندی گلخانه‌ها استفاده می‌شود که هر کدام می‌توانند مزایا و معایب خاص خود را داشته باشند. از جمله مهم‌ترین نکات عایق‌بندی با یونولیت برای کارایی و بهره‌وری بیشتر می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- با توجه به محل نصب یونولیت باید از عایق‌هایی با ضخامت مناسب استفاده شود اما به صورت کلی یونولیت‌های ۵ سانتی متری می‌توانند انتخاب بسیار خوبی برای عایق‌بندی باشند.
- در زمان نصب و اجرای یونولیت باید از چسب مخصوص استفاده شود تا هیچ محل نفوذی برای هوا، رطوبت و … وجود نداشته باشد.
- در مناطقی که دارای آب و هوای متغیر هستند بهتر است که در کنار یونولیت از مواد عایق دیگر نیز استفاده شود تا میزان راندمان و کارایی عایق‌بندی افزایش پیدا کند.
