سیستم گرمایش از کف یکی از روشهای مدرن و نوین گرمایش ساختمان به شمار میرود که در مقایسه با روشهایی همچون بخاری، موتورخانه، پکیج، شومینه، سیستم گرمایشی قرنیزی، سیستم گرمایش از سقف و … مزیتهای بیشتری دارد. در این سیستم آب گرم در داخل لولههای مخصوص نصب شده در کف ساختمان در جریان خواهد بود و داخل فضای ساختمان به شکل یکدست و یکنواخت گرم خواهد شد. این سیستم گرمایشی ساختمان میتواند صرفهجویی قابلتوجهی در مصرف انرژی داشته باشد به همین دلیل امروزه از محبوبیت بالایی برخوردار است. در ادامه این مطلب به بررسی و معرفی تجهیزات گرمایش از کف و انواع سیستمهای آن پرداخته خواهد شد.
انواع سیستمهای گرمایش از کف
سیستم گرمایش از کف ازجمله سیستمهای مدرن گرمایش ساختمان است که در سالهای اخیر به شدت مورد توجه قرار گرفته است. از مهمترین مزیتهای این سیستم میتوان به ایمنی بالا، تعدیل دمای یکنواخت محیط، صرفهجویی در انرژیهای مختلف، افزایش ارزش ساختمان و … اشاره کرد هرچند که معایبی همچون هزینه اولیه بالا و عدم امکان جهتدهی به منبع حرارتی نیز خواهد داشت. این سیستم گرمایش به صورت کلی به دو دسته اصلی تقسیم میشود که به شرح زیر میباشند:
-
سیستم هیدرونیک (آبی)
سیستم هیدرونیک در حقیقت سیستم رایجی است که امروزه در بسیاری از ساختمانها استفاده میشود. در این روش یک شبکه لولهکشی آب در کف ساختمان و قسمتهایی از دیوارها اجرا شده و آب گرم شده توسط پکیج به داخل آنها هدایت میشود. گردش جریان آب داغ در داخل لولههای آب باعث گرم شدن فضای کلی ساختمان میشود. دمای آب در این روش با استفاده از تنظیمات پکیج تنظیم خواهد شد. این سیستم اگرچه هزینه ابتدایی بالایی دارد اما راندمان و عملکرد مثبت آن در دراز مدت میتواند بسیاری از هزینههای جانبی را کاهش داده یا حذف کند
-
سیستم برقی
سیستم برقی هم یکی از روشهای گرمایش از کف ساختمان است که در آن از کابلها یا توریهای حرارتی برای گرم کردن کف سازه استفاده میشود. این سیستم در مقایسه با سیستم هیدرونیک هزینه ابتدایی پایینتری دارد اما از ایمنی کمتری نیز برخوردار بوده و ممکن است مصرف برق بیشتری نیز داشته باشد. این سیستم بیشتر در مناطقی کاربرد دارد که دسترسی به منابع گازی محدود میباشد.
-
تجهیزات گرمایش از کف
به صورت کلی زمانی که در مورد سیستم گرمایش از کف صحبت میشود، منظور سیستم هیدرونیک خواهد بود چرا که این سیستم محبوبیت و راندمان بیشتری دارد و در اکثر مناطق میتواند مورد استفاده قرار بگیرد. طبیعتاً برای اجرای یک سیستم گرمایش از کف مؤثر و مطمئن نیاز به استفاده از ابزار و تجهیزات مختلفی خواهد بود. مهمترین تجهیزات گرمایش از کف شامل موارد زیر هستند:
-
پکیج
در حقیقت پکیج یا موتورخانه به عنوان قلب تپبنده سیستمهای گرمایش از کف شناخته میشود. همانطور که گفته شد در این سیستمها، آب داغ داخل لولههای اجرا شده در کف ساختمان در جریان بوده و با انتقال گرما به کف، باعث گرم شدن یکنواخت محیط می شوند. پکیج یا موتورخانه وظیفه گرم کردن آب و به گردش در آوردن آن در شبکه لولهکشی سیستم گرمایش را بر عهده دارند.
-
یونولیت گرمایش از کف
یونولیت گرمایش از کف یکی از انواع یونولیتهای ساختمانی است که به منظور عایقبندی کف ساختمان، جلوگیری از هدر رفت انرژی و صرفهجویی در آن و همچنین نظم بخشیدن به سیستم لولهکشی گرمایش از کف به کار میرود. این ماده انواع مختلفی همچون یونولیت پلی اورتان (PU)، یونولیت پلی ایزوسیانورات (PIR)، یونولیت پلی استایرن (PS) و … داشته و هر کدام میتوانند مانند یونولیت بستهبندی، یونولیت دیواری و … ویژگیها و مزیتهای منحصربهفردی داشته باشند.
-
لولههای رفت و برگشتی
بعد از پکیج یا موتورخانه، لولهها اصلیترین اجزای سیستم گرمایش از کف به شمار میروند. لولهها وظیفه به جریان انداختن آب در سراسر کف ساختمان را بر عهده داشته و آن را در قسمتهای مختلف سازه جابجا میکنند. این لولهها میتوانند تنوع بالایی داشته باشند و به صورت چند لایه و تک لایه تولید شوند که لولههای چندلایه میتوانند کاربرد و راندمان بیشتری داشته باشند. ازجمله رایج ترین لولههایی که در سیستم گرمایش از کف استفاده می شوند میتوان به مواردی همچون PEX-AL-PEX، PERT-AL-PERT، PEX-AL-PERT، PEX و PERT اشاره کرد.
-
کلکتورها
کلکتورها در اصل از مهمترین تجهیزات گرمایش از کف به شمار میروند که وظیفه دارند جریان و دمای آب را تنظیم کنند. در اصل این قطعه به وسیله دبی سنج (Flow Meter) و شیر تنظیم جریان (Balancing Valve) قادر خواهد بود جریان سیستم گرمایش از کف را کنترل کرده و آب را در داخل لولهها به صورت یکنواخت به گردش در بیاورد. علاوه بر دبی سنج و شیر تنظیم جریان، شیر برگشت تخلیه و شیر هواگیری هم بر روی کلکتورها نصب میشوند. کلکتورها میتوانند انواع مختلفی همچون کلکتور کنترل کننده جریان و کلکتور ساده برنجی داشته باشند و هر کدام از آنها میتوانند کارایی و راندمان خاص خود را داشته باشند. به صورت کلی کلکتورهای کنترل کننده جریان میتوانند مزیتهای بیشتری داشته باشند و در مقایسه با کلکتورهای ساده از راندمان و عملکرد بهینهتری برخوردار خواهند بود.
-
شیر برقی
شیر برقی که با نام اکچوئیتور هم شناخته میشود از دیگر قطعات و تجهیزات گرمایش از کف است که میتواند اهمیت بسیار زیادی داشته باشد. این قطعه در حقیقت با دریافت پیام ها از ترموستات میتواند شیرهای جریان را باز یا بسته کند. شیر برقی با برق کار میکند و برق مورد نیاز آن نیز از نوع برق ۲۲۰ ولت خواهد بود. اکچوئیتور به افزایش راندمان و بهرهوری سیستم گرمایش از کف کمک ویژهای میکند هرچند که فقط قابلیت نصب بر روی کلکتورهای کنترل کننده جریان را دارند. زمانی که در سیستم گرمایش از کف از کلکتور ساده استفاده شود فقط امکان استفاده از شیرهای کلکتوری تک ضرب وجود دارد و نمیتوان شیر برقی را به کار گرفت.
-
شیر هواگیری اتوماتیک
شیر هواگیری نیز ازجمله مهمترین قطعات سیستم گرمایش از کف است که به منظور تخلیه هوای اضافی موجود در سیستم به کار میرود و میتواند باعث کارایی بهتر سیستم شود.
-
ترموستات محیطی
ترموستات محیطی هم ازجمله قطعاتی است که میتواند نقش و کاربرد مهمی در سیستم گرمایش از کف داشته باشد. این قطعه در حقیقت با کمک حسگرهای خود میتواند دمای محیط را محاسبه کرده و در صورت سرد شدن، شیرهای برقی را به صورت خودکار باز کند. همچنین در صورت گرم شدن محیط این قطعه شیر برقی را میبندد.
-
شیر زانویی
شیر زانویی هم ازجمله قطعات بسیار کاربردی در سیستم گرمایش از کف است که در محل ورودی کلکتور نصب خواهد شد و در مواقع نیاز اجازه ورود آب به داخل کلکتور را نخواهد داد. این شیرها میتوانند به دو شکل ساده و برقی موجود باشند و هر کدام از آنها میتوانند در سیستمهای مختلف کارایی داشته باشند.
-
جعبه کلکتور
کلکتور و تمام اجزای آن باید در یک محفظه مطمئن و ایمن قرار بگیرند تا علاوه بر راندمان بالا، دوام و ماندگاری بیشتری نیز داشته باشند. جعبه کلکتور برای نگهداری این قطعات طراحی شده است و میتواند در ابعاد و اندازههای مختلفی وجود داشته باشد. این جعبه باید در مکانی قابل دسترس قرار گیرد تا هر وقت که نیاز بود به آسانی بتوان محتویات داخل آن را بررسی کرده و هر گونه تعمیر و تغییری را ایجاد نمود.
-
عایق و بست
عایق و بست هم ازجمله قطعات و اجزای بسیار کاربردی سیستم گرمایش از کف هستند که میتوانند نقش پررنگی در راندمان و کارایی آن داشته باشند. عایقها میتوانند از اتلاف انرژی جلوگیری کرده و حرارت را به شکلی یکنواخت و یکدست به بالای کفپوش انتقال بدهند. بهترین عایق مورد استفاده در سیستمهای گرمایش از کف عایق یونولیت با چگالی ۲۵ است. بست ها هم به منظور مهار لولهها و تثبیت آنها در جای خود استفاده می شوند و میتوانند انواع مختلفی همچون بستهای تکی خاردار و ریلی داشته باشند.
-
پودر بتن و چسب بتن
به صورت کلی هر ماده و ابزاری که باعث شود راندمان و عملکرد سیستم گرمایش از کف بهبود پیدا کند میتواند به عنوان یکی از اجزای آن قلمداد شود. پودر بتن و چسب بتن ازجمله موادی هستند که بر روی لولهها یک لایه پوششی ایجاد میکنند و از آنها در برابر عوامل بیرونی، فشار، ضربه و… محافظت میکنند. در اصل این پودرها همچون یونولیت بسته بندی و یونولیت دیواری از ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاصی برخوردار بوده که به افزایش ایمنی سیستم گرمایش از کف، افزایش راندمان و طول عمر آن کمک خواهند کرد.
جمعبندی نهایی
سیستم گرمایش از کف به عنوان یکی از روشهای مدرن و پیشرفته ساختمان شناخته میشود که به دو شیوه هیدرونیک و برقی اجرا میشود. این سیستم از اجزا و قطعات مختلفی تشکیل میشود که مهمترین آنها شامل مواردی همچون پکیج یا موتورخانه، یونولیت گرمایش از کف، لولههای رفت و برگشتی، کلکتورها، شیر برقی، شیر هواگیری اتوماتیک، ترموستات محیطی و … هستند و هر کدام از ویژگیها و وظایف مشخصی برخوردارند.